Ben genellikle seyahatlerimde “bireysel” plan yapmayı tercih ediyorum ama zaman zaman bazı seyahatlerimi de turlardan faydalanarak yaptığım oluyor. Yani bir grup gezginin aksine, turlara karşı değilim. Hatta öyle destinasyonlar var ki, onlar için turu tercih etmek çok daha mantıklı olabiliyor.. Yani bana göre tur mu yoksa bireysel mi sorusunun cevabı şartlara göre her ikisi de!.
- Bazen tek şehirlik bir tur ücreti bireysel bir planlamanın bütçesinden daha düşük olabilir. Gitmeyi düşündüğünüz şehir için uçak bileti ve konaklama toplamı yaklaşık aynı uzunlukla bir tur rakamına çok yakınsa, turu tercih etmek mantıklı olabilir. Otel-alan transferleri, şehir turu gibi yan maliyetler de düşünüldüğünde bazen tur çok daha ekonomik olabiliyor. (Böyle bir durumda uçuş saatlerini, otel-şehir merkezi uzaklığını, tur programının yoğunluğunu inceleyerek değerlendirmek lazım.)
Geçmişte sadece bulduğumuz uçak bileti fiyatına denk gelen bir turla Barselona’ya gitmiş; otele varıştan itibaren gruptan kopup dönüşte havalimanına gitmek üzere buluşana dek şehri ayrı gezmiştik. Baya zevkliydi!.
- Birden fazla noktayı bir seferde gezmeyi planlıyorsanız tur, bireysel bir plan yapmaktan daha pratik ve ara transferler de düşünüldüğünde daha ekonomik olabilir.
Yıllar önce Roma, Floransa, Venedik’i kapsayan ilk İtalya seyahatimizi böyle bir paket tur ile yapmıştık; “italya virüsü”nü o seyahatte kapmıştık!. Daha sonra elbette İtalya’ya defalarca bireysel olarak gittik.. Çünkü tur sizi yeni bir yerle tanıştırır, havasını koklatır ve görevini tamamlar. Devamını getirmek, o kültürü yakından tanımak sizin işiniz!. Şimdilerde her gün başka bir şehirde uyanacağınız çok yoğun programlı turlar bile var. Tek seferde -mesela bir haftada- birkaç ülkenin on kadar şehrini birden görebileceğiniz turlar mevcut. Bu tarz turlara katılmadan önce programlarını gün gün okumak, anlamak, mesafeleri gitmeden algılamak hatta haritadan bakarak karar vermek lazım.
- Yabancı dil bilmemek (veya yeterli düzeyde bilmemek) de turla gitmeyi tercih etmek için bir başka neden. Bir kelime bile yabancı dil bilmeseniz dahi bir tura katılarak dilini bilmediğiniz bir ülkeyi ziyaret edebilir, tur sırasında ihtiyaçlarınızı karşılamak için rehberiniziden yardım alabilir, şehri onun anlatımları sayesinde tanıyabilirsiniz.
Hatta öyle ülkeler var ki, halkı başka dillerde konuşmadığı için iyi İngilizce bilseniz de bir işe yaramıyor, iletişim kurmakta zorlanıyorsunuz. Bizim yakın zamanda gruppal ile baştan başa gezdiğimiz Ukrayna bunlardan biriydi mesela. Yemek siparişinden telefon kartı almaya kadar her türlü ihtiyacımızda rehberimizin kurduğu iletişimden faydalanarak dil problemini aştık.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Hiç yabancı dil bilmeyenlere daha çok -pakete dahil ya da ekstra- ama mutlaka her gününde bir programı olan dolu dolu turları tercih etmelerini öneririm. “Serbest zaman”ı çok olan turlar daha çok bireysel vakit geçirmek isteyenlere uygun oluyor. Şehir içinde yalnız vakit geçirmek, hiç dil bilmeyenler için kısıtlayıcı ya da zorlayıcı olabilir. Rehberinizin yakınında olduğunuzda daha rahat hissedersiniz.
- Bazı destinasyonlar var ki bireysel gitmek daha zahmetli; tur daha pratik ve güvenli!. Mesela Afrika’nın güneyinde ya da uzakdoğuda öyle rotalar var ki bunları tur ile gerçekleştirmek bana çok daha mantıklı geliyor. Enteresan sınır geçişleri yapıyorsunuz, kahve tarlaları, pirinç tarlaları, aşıyor, yaban hayat gözlemliyorsunuz.. Evet macera, evet keşfetmek ve başarmak.. bunları anlıyorum; tek başına başaran gezginlere de çok saygı duyuyorum ama bu tip şeyleri yapmak için konfor alanımın dışına çıkmayı çok da göze alamıyorum. O yüzden benim de geleceğe dair seyahat planlarımda böyle zorlu bulduğum bir kaç rotayı konfor alanımdan çıkmadan tur ile kat etmek var.
- Konfor alanından bahsetmişken turlar “orta yaşlı gençler”e de seyahat etmeye devam etmek için müthiş bir fırsat!
Kendi anne ve babam yıl içinde birkaç farklı tura katılıyor, bu sayede kendilerini çok fazla yormadan dünyayı keşfetmeye, yeni kültürlerle tanışmaya devam ediyorlar. (Hep de uzun uzun, çok noktalı turlara gidiyorlar; bir seyahatte bir sürü şehir görüp dönüyorlar.. Laf aramızda ziyaret edilen şehir sayısında beni geçmiş bile olabilirler!. )
- Belirli bir konsept dahilinde içeriği özel olarak hazırlanmış farklı programlar da tur ile seyahat etmek için bir başka neden. Burada sıradan şehir turlarından çok özel programları kastediyorum. Özel bir gurme tur, bir bölgeye yapılacak zengin içerikli bir deneyim turu, gemi turları gibi..
- Belirli bir bütçeye sadık kalarak gezmek için de turlar tercih sebebi. Bireysel planlamada otel, ulaşım baştan belli olsa da gittiğiniz yerde harcamaları kontrol atında tutmak bana göre nispeten daha zor oluyor. Oysa turda paket tur fiyatı baştan belli. Tur sırasında düzenlenecek ekstra turların fiyatları programda önceden belirtilmiş… Dolayısıyla cepten çıkacak miktarın büyük bir kısmı belli; buna orada yapılacak yeme içme, ufak tefek alışverişler için de bir miktar ekleyince (-ki, turdasınız, serbest zaman az, fazla para harcayacak ortam yok!) daha tura gitmeden dönüşte karşılaşılacak mali tabloyu öngörmek hatta tur bedelini (yani hemen hemen seyahat bütçesinin tamamını) taksitlendirmek mümkün.
tüm bu sebeplere ek olarak;
- Kendi bireysel planını oluşturmakta zorlananlar,
- Tek başına seyahat edenler ve başta güvenlik olmak üzere tek başına seyahat etmekten tedirgin olanlar,
- Yalnız seyahat etmekten hoşlanmayanlar, bir grup içinde olmaktan keyif alanlar,
- Gezi sırasında gittikleri yerle ilgili ayrıntılı bilgileri bir rehberden dinlemeyi sevenler elbette tur ile seyahat etmeyi tercih edebilir. Ancak turların olumsuz yanları da yok değil; Standart bir paket tur ile seyahat etmek, gittiğiniz bölge, ülke, şehir hakkında size fikir verir, en önemli görülecek yerlerini gösterir, orda yapılacakları sınırlı bir zaman içine maksimum seviyede sığdırmaya çalışır. Ancak;
- Bir yeri görmek başka, “orayı yaşamak” başka!. Belirli bir zaman ve programa bağlı kalmanın gereği olarak, turlarda o şehrin lokal hayatına karışmak için yeterli vakit kalmayabilir. Çok beğendiğiniz bir noktada yeteri kadar zaman geçiremeyip kalbinizi, aklınızı orada bırakmanız muhtemel!.
- Zaman darlığı sebebiyle bazen yemek molaları hayal ettiğiniz gibi gerçekleşmeyebilir. Bazı öğünlerde meşhur bir yemeği tatmak yerine zincir restoranda hızlı bir hamburgere talim etmek zorunda kalabilirsiniz.
- Genellikle bazı istisnalar dışında tur sırasında konaklanan oteller merkezden oldukça uzak olabiliyor. Eğer otel yakınında toplu taşıma imkanı kısıtlıysa bu durum, fırsat bulunca merkeze ulaşmanızı zorlaştırabilir.
- Bazı otellerin tur gruplarına yaklaşımı ne yazık ki standart misafirden biraz daha farklı; kahvaltıyı grup halinde ve belli bir saat diliminde yapmak, çok özensiz bir hizmetle karşılaşmak muhtemel.
- Günlük programı eksiksiz tamamlamak için turlarda gün erken başlıyor. Erken kalkmak, hareket saatinde otobüsün içinde hazır olmak durumdasınız. Yani “beş dakika daha” uyumak yok!. (Aslında bu çok da kötü bir şey değil. Bireysel de olsa tur da olsa, insan erken kalkmalı, gittiği yeri dolu dolu yaşamalı!)
- Tur demek bir araya gelmiş farklı insanlar demek.. Herkesin huyu, suyu, tavrı, tarzı, beklentisi, alışkanlıkları farklı. Biri hemen otele varmak isteyecek, bir diğeri merkezde biraz daha kalmak, öteki yol üstünde fotoğraf molası.. Dolayısıyla ufak tefek uyumsuzluklara hazır olmak lazım.
- Grup halinde gezmek fotoğraf çekmeyi sevenler için biraz kısıtlayıcı. “O manzara” da bir kare için sıra beklemek ya da şahane bir kareye pat diye tur arkadaşınızın kolunun girmesi; en güzel videolarınızda arkadan gelen “ay çok güzeeelll” repliğinin bulunması muhtemel!
- Son olarak “serbest zaman” 30 dakika da olsa, 2,5 saat de; asla yetmez, yetmeyecek! Tarih boyunca hiçbir turiste yetmemiştir!.
Tur ile gideceklere küçük öneriler:
- Tur seçerken programı detaylı okuyup, ince detaylara dikkat etmeye çalışın; benzer programları birbiri ile karşılaştırıp kendinize en uygun olanı tercih etmeye çalışın. İlk kez deneyeceğiniz tur şirketleri için başka gezginlerin yaptığı yorumları, sosyal medya ve forumlar üzerinden takip edin.
- Belki şimdiye kadar dikkatinizi çekmeyen şu detaya dikkat edin: Özellikle yurtdışı turlarda (eğer özel bir rota ve program değilse) standart turlar, aslında belirli yabancı operatörler tarafından organize edilip, ismine aşina olduğumuz pek çok tur şirketinin satışına sunuluyor. Bu tur şirketleri de bu turları kendi programlarına alarak satışa sunuyor. Ancak seyahate gittiğinizde paket turu hangi şirketten almış olursanız olun gruplar birleştiriliyor. (Rehberinizin elinde kendi satın aldığınız tur şirketi de dahil pek çok farklı acentenin logo ve ismini görebilir, tura katılanların bazılarının sizinle aynı tur şirketinden değil, farklı bir şirketten alarak katıldığını duyabilirsiniz.) Şaşırmayın; değişen bir şey yok. Sonuçta o tur operasyonunu düzenleyen en başta bahsettiğimiz tek bir şirket. Bu durum özellikle fiyatı uygun turlar için çok yaygın olarak geçerli. Dolayısıyla belirlediğiniz rota için paket tur seçerken, fiyatları dönemsel kampanyalarla daha uygun şekilde sunan gruppal ile de karşılaştırın. Kim bilir, belki de aynı tura daha uygun bir fiyatla katılmanız mümkündür!.
- Tur ile gidiyor olsanız bile gideceğiniz şehirle ilgili ön araştırma yapın. Görülecek ve yapılacaklar listesi çıkarın.
- Varır varmaz otelinizin yerini haritada işaretleyip otelinizden şehir merkezine nasıl ulaşıldığını rehberinizden öğrenin.
- O şehirde tadılacak lezzetler, iyi restoran önerileri, şehrin eski pastaneleri, kafeleri gibi adresleri not alın. Telefonunuza indirdiğiniz google harita vb. uygulama üzerinde işaretleyin. Serbest zamanlarınızda rastgele bir yere girmek yerine haritanızdan bulunduğunuz noktaya yakınlıklarını kontrol edip bunları denemeye çalışın.
- Program yoğunluğu ve şartlara göre mola zamanının gecikme ihtimaline karşı yanınızda daima ufak bir atıştırmalık ve su bulundurmaya çalışın.
- Mutlaka şehrin en ünlü meydanındaki mekanlardan birinde küçük bir kahve molası vermeye, bu molada hayatın akışını izlemeye çalışın.
- Serbest zaman için dağılma noktası genellikle bilindik bir meydandır. Hani o “turistik” mekanlarla dolu meydanlar.. Daha uygun fiyatlı ve daha iyi servisli bir yemek molası için o meydandan uzaklaşmaya, parelel arka sokaklarda sizi daha mutlu edecek bir yer bulamaya çalışın.
- Zamanınız kısıtlıysa girdiğiniz restoranda seçtiğiniz yemeğin servis süresini sormaktan çekinmeyin. Mümkünse menüden daha hızlı hazırlanacak başka bir şey seçin.
- Ara ara turdan kopmak için fırsat kollayın. Tur içinden kendinize çalacağınız birkaç saatte mutlaka sokaklarda kaybolun. (Ama bilinçli kaybolun, sonra yolu bulmak zor olmasın!)
- Bence “tur adabı” diye bir şey var. Rehberinizin anlattıklarını iyi dinleyin. Konuşmasının bitmesini beklemeden fotoğraf çekmeye koşturmayın. Uyanma, kahvaltı, hareket saatlerine, buluşma saatlerine riayet etmeye özen gösterin; geç kalarak tüm grubun vaktini çalmayın. Tüm tur grubu ile aşırı samimi olmak zorunda değilsiniz. ama daima tüm gruba karşı güler yüzlü, algıları açık ve saygılı olun.
- Çok noktalı seyahatler için valizinizi hazırlarken içini fazla dağıtmayacağınız bir düzenleme yapın ve otele vardığınızda odaya fazla yayılmayın ki, ertesi sabah toparlanıp çıkmak pratik olsun. Her otel çıkışında pasaportunuzu, telefon ve cüzdanınızı ve şarj aletinizi kontrol edin.
- Ve son olarak; bazen turlara bir “tanışma” olarak bakın. Turla gidip havasını sevdiğiniz şehirlere ayrıca bireysel olarak da seyahatler planlayın. (Daha önce mutlaka görülecek yerlerini gezdiğiniz için ikinci gidişinizde daha rahat davranıp, lokal hayata karışabilir, güzel kafelerde yerliler gibi tembellik yapabilir, aklınızda kalan müzeleri ve değişik semtleri gezebilirsiniz.)
Tüm bunlara ek olarak aşağıya bir instagram postumu ekliyorum; tıklayarak ilk kez gittiğim yabancı bir şehirde mutlaka yapmaya çalıştığım şeyleri okuyabilirsiniz.
Bazen tur ile, bazen bireysel.. ama daima şahane seyahatler dileği ile..
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Pingback: LVİV, KİEV, ODESSA: TUR İLE BAŞTAN BAŞA UKRAYNA SEYAHAT NOTLARI - Gezici Günlük